Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαράντος, Εξειδικευμένος Χειρουργός Ορθοπαιδικός Ισχίου & Γόνατος – Διευθυντής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Coventry & Warwick.
Θεραπεία PRP – Πλάσματος Πλούσιου σε Αιμοπετάλια
Το PRP (Πλάσμα Πλούσιο Σε Αιμοπετάλια) αναπτύχθηκε περίπου πριν 20 χρόνια με στόχο την επούλωση των πληγών και την μείωση της απώλειας αίματος. Η χρήση PRP στην ορθοπαιδική έχει μακρά ιστορία.
Διάφορες ορθοπαιδικές παθήσεις που αντιμετωπίζονταν με άλλες θεραπευτικές μεθόδους, τώρα αντιμετωπίζονται με επιτυχεία με τη χρήση του πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (Platelet Rich Plasma-PRP). Το PRP είναι μια ενέσιμη θεραπεία κατά την οποία χρησιμοποιείται το αίμα του ίδιου του ασθενούς, το οποίο με ειδική επεξεργασία και εμπλουτισμό εγχέεται τοπικά στην περιοχή της βλάβης.
Το αίμα αποτελείται από πλάσμα (το οποίο είναι το υγρό στοιχείο του αίματος και το περισσότερο είναι νερό), μέσα στο οποίο υπάρχουν κύτταρα, τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια.
Τα αιμοπετάλια είναι γνωστά για την πήξη του αίματος ενώ έχουν μεγάλο αριθμό πρωτεϊνών και ουσιών (τους αυξητικούς παράγοντες), μικροθρεπτικών συστατικών, γλυκόζη και αντισώματα, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο για την επούλωση των τραυμάτων (ή επουλωτική διαδικασία) και την αγγειογένεση.
Το PRP είναι πλάσμα με πολύ περισσότερα αιμοπετάλια απ’ ότι υπάρχουν στο αίμα, δηλαδή η συγκέντρωση των αιμοπεταλίων είναι 5-10 φορές μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Κατά τη διαδικασία λαμβάνεται μια μικρή ποσότητα αίματος από τον ασθενή (10-30ml), η οποία τοποθετείται σε μια φυγόκεντρο μηχανή που περιστρέφεται σε γρήγορες ταχύτητες.
Η περιστροφή προκαλεί το διαχωρισμό του αίματος σε 3 μέρη:
- Τα ερυθρά αιμοσφαίρια
- Τα λευκά αιμοσφαίρια
- Και τα αιμοπετάλια (πλάσμα) όπου η συγκέντρωση τους αυξάνεται κατά τη διάρκεια της ειδικής επεξεργασίας που ονομάζεται φυγοκέντρηση
Αυτή η διαδικασία (θεραπεία) μπορεί να πραγματοποιηθεί στο ορθοπαιδικό ιατρείο με αιμοληψία από περιφερική φλέβα. Διαρκεί περίπου 15- 30 λεπτά και δεν πρέπει να λαμβάνονται αντιφλεγμονώδη φάρμακα μια βδομάδα πριν και μια βδομάδα μετά τη διαδικασία. Επειδή δημιουργείται από το ίδιο το αίμα του ασθενή δεν δημιουργεί αλλεργικές αντιδράσεις ή επιπλοκές.
Το PRP βοηθάει την επούλωση τραυματισμένων τενόντων, μυών και αρθρικού χόνδρου. Μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη συγκέντρωση αυξητικών παραγόντων δυνητικά επιτυγχάνει την επουλωτική διαδικασία.
Για επιτάχυνση της θεραπείας της περιοχής χρησιμοποιούμε 2 μεθόδους:
- Προσεκτική έγχυση PRP μέσα σε φλεγμονώδη ιστό όπου βοηθάει στην γρηγορότερη εξάλειψη της φλεγμονής.
- Διεγχειρητικά PRP, ειδικά διαμορφωμένου για επιτάχυνση επούλωσης μετά από χειρουργική αποκατάσταση τραυματισμών.
Χωρίς να είναι ξεκάθαρο πως το PRP μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο στον τένοντα σε ορισμένους ανθρώπους, πιστεύετε πως:
- Ενεργοποιεί και επιταχύνει την αυτοϊαση
- Μειώνει την ευαισθησία στον πόνο και μειώνει έτσι τον πόνο του ασθενή
- Βελτιώνει τη λειτουργία της άρθρωσης
- Επιδιορθώνει τη βλάβη στον ιστό του τένοντα
Οι Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με PRP είναι:
- Η περιοχή του σώματος που θα εφαρμοστεί
- Η γενική υγεία του ασθενή
- Αν η κάκωση είναι πρόσφατη ή προϋπήρχε μεγάλο χρονικό διάστημα
Παθήσεις που η θεραπεία με PRP μπορεί να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα είναι:
Παθήσεις τενόντων, μυών, συνδέσμων και κάποιες περιπτώσεις αρχόμενης οστεοαρθρίτιδας. Οι τένοντες είναι μαλακοί ιστοί που συνδέουν τους μύες με τα οστά. Οι μύες μεταφέρουν μεγάλες δυνάμεις στους τένοντες, με συνέπεια να τραυματίζονται από υπερχρήση.
Η βλάβη στον τένοντα ονομάζεται τενοντίτιδα ή τενοντοπάθεια. Είναι μια κατάσταση όπου ο τένοντας λόγω επανηλλειμένων “μικροτραυματισμών” έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπαση της δομικής σύνθεσης (ποσότητα κολλαγόνου που περιέχει ο τένοντας) σε μια διαδικασία εκφυλιστική και άσηπτης φλεγμονής.
Αυτή η εκφυλιστική διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις:
- Χρόνιο πόνο
- Ανικανότητα στην κίνηση
- ή ρήξη του τένοντα
Τέτοιες βλάβες μπορεί να είναι:
- Τενοντίτιδες
- Έξω επικονδυλίτιδα αγκώνα
- Έσω επικονδυλίτιδα αγκώνα
- Τενοντίτιδα επιγονατιδικού τένοντα
- Τενοντίτιδα και μερική ρήξη του στροφικού πετάλου του ώμου
- Τενοντίτιδα αχίλλειου
- Πελματιαία απονευρωσίτιδα
- Τενοντίτιδα προσαγωγών
- Τενοντίτιδα γλουτιαίων
- Αρχόμενες οστεοαρθρίτιδες (γόνατος – ισχίου)
- Στενωτικές τενοντοελυτρίτιδες
- Τροχαντηρίτιδα ισχίου
- Θλάση προσαγωγών, τετρακέφαλου, ιγνυακών, μηριαίων και οπίσθιων
- Χονδροπάθειες γόνατος, ισχίου και ποδοκνημικής
- Χονδρομαλάκωση επιγονατίδας
- Θλάση μερική ρήξη συνδέσμων
- Σύνδρομο λαγοκνημιαίας ταινίας
- Διάστρεμμα ποδοκνημικής
